काठमाडौं १ असार । सबैजसो राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाको काम निराशाजनक भइरहेको समयमा सुनकोसी मरिण डाइभर्सन अन्तर्गत सुरुङ खन्ने कामको प्रगति लक्ष्यभन्दा बढी भएको छ । आठ महिनामा सुरुङ खन्ने काम करिब आधा सकिएको छ । १३.३ किलोमिटर लामो सुरुङमध्ये शुक्रबारसम्ममा ६.६ किलोमिटर खन्ने कार्य भएको सुनकोसी–मरिण डाइभर्सन आयोजनाले जनाएको छ । गएको असोज २८ गतेबाट सुरुङ खन्न सुरु गरिएको थियो ।

सुनकोसी मरिण डाइभर्सन आयोजनाका प्रमुख मित्र बरालका अनुसार प्रतिमहिना पाँचदेखि सातसय मिटर सुरुङ खन्ने लक्ष्य लिइएकोमा कुनै महिना ९ सय मिटरसम्म खन्ने काम भएको छ । टनेल बोरिङ मेसिन (टीबीएम)बाट सुरुङ खन्न सुरु गरिएको ८ महिनाको अवधिमा लक्ष्यभन्दा बढी खनेर प्रगति भएको आयोजनाका प्रमुख बरालले जानकारी दिए । कमलामाई नगरपालिका–२ कुसुमटारबाट सुरुङ खन्न सुरु गरी सुनकोसीतर्फ अघि बढिरहेको छ ।

कमलामाई नगरपालिका वडा नम्बर २ को धनमना क्षेत्र पार गरेर महाभारत रेन्जमा सुरुङ पुगेको छ । महाभारत क्षेत्रमा कडा चट्टान हुने भएकाले समस्या आउन सक्ने आयोजना प्रमुख बरालको भनाइ छ । यसअघि दुई पटक समस्या आएर ३५ दिन काम रोकिएको थियो । यहीं रफ्तारमा सुरुङ निर्माण भएमा तोकिएको २२ महिनाको अवधि अगावै निर्माण सम्पन्न हुनेछ । अघिल्लो आर्थिक वर्षसम्म ९ प्रतिशत भौतिक प्रगति रहेकोमा ११ महिनाको अवधिमा बढेर १८ प्रतिशत पुगेको आयोजनाले जनाएको छ । सुरुङको प्रगति भने ५० प्रतिशत कटेको छ ।

सुनकोसीमा हेडवर्क्स निर्माणको ठेक्का सम्झौता भइ निर्माण व्यवसायीले क्याम्प निर्माण सुरु गरेका छन् । उच्च प्रविधिबाट ५.५ डायमिटरको सुरुङ निर्माणका लागि चिनियाँ कम्पनी चाइना ओभरसिज इन्जिनियरिङ (कोभेक) ले ठेक्का पाएको हो । अहिले दैनिक सरदर २५ मिटर र कुनै दिन ३८ देखि ४५ मिटरसम्म टनेल बोरिङ मेसिनले सुरुङ खनिएको छ ।

सुनकोसी गाउँपालिकाको कानढुंग्रीमा गएर सुरुङ निर्माण सम्पन्न हुन्छ । यो तामाकोसी र सुनकोसी नदीको संगमस्थल त्रिवेणीभन्दा सातसय मिटर तल पर्छ । सुरुङ खन्न मात्रै कोभेकले करिब ११ अर्ब रुपैयाँमा ठेक्का पाएको छ ।
हालसम्म आयोजनाले ६ अर्ब १ करोड २७ लाख खर्च गरेको छ । यो आयोजनामा ४६ अर्ब १९ करोड खर्च हुने जनाइएको छ । आगामी वर्षका लागि सरकारले यो आयोजनाका लागि ४ अर्ब बजेट विनियोजन गरेको छ । खुर्कोटमा सुनकोसी नदीमा १६ मिटर उचाइको बाँध निर्माण गरी सुरुङ मार्फत प्रतिसेकेण्ड ६७ क्युसेक पानी कमलामाई नगरपालिका–२ कुसुमटार स्थित मरिणखोलामा खसालिने छ । त्यहाँ ६६ मिटर हेटेडबाट पानी झारेर ३१.०७ मेगावाट विद्युत् उत्पादन गरिने छ ।
आयोजनाको मुख्य उद्देश्य विद्युत उत्पादनसँगै तराईका बारा, रौतहट, सर्लाही, महोत्तरी र धनुषा जिल्लामा गरी एक लाख २२ हजार हेक्टर क्षेत्रमा सिँचाइ सुविधा पुर्‍याउने रहेको छ ।