युद्धको भविष्यः पश्चिमी यथार्थपरकता र युक्रेनको अनिश्चित अवस्था
सेनटर रोजर विकर (रिपब्लिकन, मिसिसिपी) ले अमेरिकी पुनःसशक्तिकरण योजनामा राम्रो काम गरे, तर युक्रेनलाई नेटोमा सामेल गराउने विषयमा दृढ समर्थन गर्ने कुनै पनि प्रभावशाली नेता खोज्न गाह्रो छ।
जसले सोच्दछन् कि भ्लादिमिर पुटिनलाई छलकपट गरेर युक्रेनको नेटो सदस्यता रोक्नका लागि तिर्न बाध्य तुल्याउन सकिन्छ—जबकि वास्तविक रूपमा त्यस सदस्यतालाई कहिल्यै सुनिश्चित गरिएको छैन—तिनीहरू नै मूल समस्या बुझ्न असफल भएका छन्।
यथार्थ के हो भने, अमेरिकाको नेतृत्व वर्ग पुटिनसँग (र भविष्यमा सी जिनपिङसँग) कुनै पनि वार्तामा प्रभावकारी हुन सक्ने अवस्थामा छैन। उनीहरूले केवल वार्ताको टेबलमा आफ्नै कमजोरी देखाउनेछन्।
वा बेलायती प्रधानमन्त्री कीर स्टार्मरलाई नै हेरौं। युरोप ढिलो भए पनि आफ्नो रणनीतिक समस्यालाई गम्भीर रूपमा लिन थालेको छ, र अहिले स्टार्मर तयार छन् —यदि शान्ति सम्झौता भएमा—युक्रेनमा बेलायती सेना पठाउन। तर यदि सम्झौता भएन भने?
स्टार्मरको प्रभाव अझ बलियो हुने थियो, यदि उनले घोषणा गर्थे कि “पुटिनले युद्धविराममा हस्ताक्षर नगरेसम्म बेलायत युक्रेनमा सेना पठाउन तयार छ।“
यसैबीच, टीम ट्रम्पले यसै हप्ता क्रेमलिनका प्रतिनिधिहरूसँग गरेको बैठकलाई “युक्रेनी र युरोपेली प्रतिनिधिहरूको अनुपस्थितिमा गरिएको दुर्भाग्यपूर्ण कार्य“ भनेर लिइएको छ। तर यो गलत बुझाइ हो।
यदि ट्रम्प प्रशासनको रणनीतिमा कुनै तर्क छ (र हामी केवल आशा गर्न सक्छौं), यो बैठक त्यसबेला भएको थियो जब अमेरिकाले क्रेमलिनलाई चेतावनी दियो—रुसले प्रस्तुत गरिएको अवसर स्वीकार नगरेमा के हुनेछ। यस्तो सन्देश निजी रूपमा दिनु आवश्यक छ, न कि सार्वजनिक रूपमा राजनीतिक नाटकबाजी गरेर।
अर्को कुरा छ—युक्रेनको खनिज सम्पत्ति। राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले यो मुद्दा वार्तामा ल्याइसकेका छन्। अहिले मूल्य निर्धारणको कुरा बाँकी छ। तर कसैले देख्न सक्दैन कि दीर्घकालीन रूपमा अमेरिकी र पश्चिमी अर्थतन्त्रलाई युक्रेनसँग बाँध्नु कति फाइदाजनक हुन सक्छ ?
यो अन्त्य होइन, सुरुवात मात्र हो। पश्चिमी लोकतन्त्रहरूले वास्तविक संसारसँग जुध्न सिक्ने प्रक्रियामा युक्रेनलाई एक “गौरवशाली र आशाजनक“ अध्यायको रूपमा हेर्नु अझै टाढाको विषय हुनेछ।
पहिलो कुरा पहिलोः पश्चिमी नेतृत्व मार्गमा अड्किएका निष्क्रिय तत्वहरू हटाउन ठूलो, सुन्दर झाडु आवश्यक छ। सही व्यक्तिहरूलाई अगाडि ल्याउन समय लाग्नेछ—र तिनीहरू प्रायः ४० वर्षको पुस्तामा पाइन्छन्, जो अहिले आवश्यक काम गर्न तयार छन्।
डोनाल्ड ट्रम्प समाधान होइनन्, कहिल्यै थिएनन्। उनी प्रश्न मात्र हुन्। हिलारी क्लिन्टन, जेम्स कोमी, एडम शिफ, जो बाइडेन, एंगेला मर्केल, हाम्रा राष्ट्रिय न्युज मिडिया—यी नामहरू सम्झनासाथ स्पष्ट हुन्छ कि ट्रम्पको उदय उनका शत्रुहरूको कर्मको परिणाम थियो।
जो बाइडेनको एउटै निर्णय थियो—या त ट्रम्पलाई पुनः ह्वाइट हाउस पठाउने वा डेमोक्रेटिक प्राइमरी निर्वाचनको बाटो खुला गर्ने। हामीलाई थाहा छ उनले के रोजे । युक्रेनबारे उनको मात्र लक्ष्य युद्धलाई “फ्रन्ट बर्नर“ बाट हटाइराख्नु थियो, ताकि पुनःनिर्वाचनको बाटो सहज होस्। त्यसपछि, वार्ताको टेबलमा जानु, जुन न त नेटो सदस्यताको पक्षमा हुने थियो, न त कब्जा गरिएका भूभागहरू फिर्ता गर्ने योजनाका लागि ।
जेलेन्स्की सरकारका पूर्व मन्त्रीले गत साता ट्वीट गरेः “हामीलाई यसलाई स्वीकार गर्न मन थिएन। बाइडेन र ट्रम्पको बीचको फरक के मात्र हो भने, ट्रम्पले ठाडै भन्छन्, जसलाई बाइडेन सोच्दै थिए र गरिरहेका थिए।“
मेरो दृष्टिकोणमा, नेटो सदस्यता प्लस ठूलो मात्रामा पुनःसशस्त्रीकरण उत्तम विकल्प हुनेछ। तर अधिकांश नेटो सदस्यहरू न त पहिलो चाहन्छन्, न दोस्रो। तिनीहरू आफ्नो सैन्य खर्च बढाउन चाहँदैनन्, त्यसैले युक्रेन नेटोलाई रूससँगको प्रत्यक्ष टकरावमा तान्न सक्छ भन्ने उनीहरूलाई डर छ।
तर यसको उल्टो पक्ष के छ भने, अहिले तिनीहरू अमेरिकाले पुटिनसँग गरेको वार्ताको विरोध गरिरहेका छन्, मानौं अमेरिकाले युरोप वा युक्रेनलाई कुनै सम्झौतामा बाध्य पार्न सक्छ। वास्तविकता भनेको, अमेरिका त्यसो गर्न सक्दैन। युरोप स्वतन्त्र छ।
युरोपको कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जीडीपी) रूसको भन्दा १२ गुणा बढी छ। स्टार्मर र उनका सहकर्मीहरूले भोलि नै सैनिकहरूलाई किभ पठाउन सक्छन्। फिनल्यान्डले सैन्य अभ्यास सुरु गरेर पुटिनलाई स्मरण गराउन सक्छ कि सेन्ट पिटर्सबर्ग सीमा पार दुई घण्टाको दूरीमा मात्र छ। पोल्यान्ड र लिथुएनियाले, चेक र जर्मन सेनाको समर्थनमा, पुटिनलाई देखाउन सक्छन् कि बाल्टिक सागरको किनारमा रहेको कलिनिनग्रादलाई रूसबाट अलग पार्नु पाँच मिनेटको काम मात्र हो।
बाल्टिक सागरले नै रूसी जहाजहरूको लागि असहज बनाउन सकिन्छ, यदि युरोपेली नौसैनिक उपस्थिति बलियो पारियो भने।
काजेडी भ्यान्स प्रत्येक विचारहरूसँग सहमत नभए पनि, नेतृत्वविहीन युरोपले नेतृत्व दिन सक्दैन। यसको “विकासको अन्त्य“ पर्यावरणीय नीतिकै कारण हो भन्ने अहिले स्पष्ट रूपमा असफल देखिन्छ। अन्तर्राष्ट्रिय प्रणालीले कुनै देशलाई धन र प्रविधिको खोजीबाट पछि हट्ने अनुमति दिँदैन। यदि युरोप आफैंलाई कमजोर खेलाडी बनाउने बाटो रोज्छ भने, पुरानो भनाइ अनुसार, उसले आफूमा पर्ने सबै दुःख सहनु पर्नेछ।
तर, अर्को पक्षको कमजोरी पनि बुझ्नुपर्छ। पुटिन अहिले आफ्नो करिअरकै सबैभन्दा ठूलो गल्तीबाट जोगिने खेल खेलिरहेका छन्। उनलाई भूभागभन्दा बढी, आफ्नै देशभित्र आफ्नो अनिवार्यता देखाउने नाटकहरू आवश्यक छन्। इतिहासकार सेर्गेई राडचेनको हालै सार्वजनिक नयाँ पुस्तकले देखाए अनुसार रूसी र सोभियत नेताहरूले पश्चिमबाट त्यस्तो हैसियत खोजे, जुन उनीहरूको आफ्नै संस्थाहरूले दिन सकेनन्।
डोनाल्ड ट्रम्प ती केही अमेरिकी राष्ट्रपतिहरूमा पर्छन्, जसले पुटिनको “इज्जत जोगाउने“ आवश्यकतालाई सहजै बुझ्छन्। यसको अर्थ के हो भने—हामीले थुप्रै अनावश्यक टिप्पणीहरू सुन्नेछौं, जसले पुटिनलाई सधैं कमजोर देखाउनु नै सबैभन्दा ठूलो रणनीतिक लक्ष्य हो भन्ने तर्क गर्नेछन्। तर वास्तविकता के हो भने, हामीले युक्रेन युद्धमा पुटिनको असफलतालाई स्थायी रूपमा सुनिश्चित गर्नु आवश्यक छ, ताकि अमेरिका आफ्नो रणनीतिक स्रोतहरू इन्डो–प्यासिफिकतिर स्थानान्तरण गर्न सकियोस्। -फेब्रुअरी १८, २०२५ ।
(होलम्यान डब्ल्यु जेनकिन्स जुनियर वाल स्ट्रीट जर्नलको सम्पादकीय बोर्डका सदस्य हुन्। उनले हप्तामा दुई पटक प्रकाशित हुने ‘बिजनेस वर्ल्ड’ स्तम्भ लेख्छन्, यो पत्रिकाको ओप–एड पृष्ठमा बुधबार र शनिबार प्रकाशित हुन्छ।जेनकिन्स १९९२ मे महिनामा वाल स्ट्रीट जर्नल मा सम्पादकीय पृष्ठका लेखकका रूपमा सामेल भए। १९९४ को फेब्रुअरीमा उनी हङकङमा एशियन वाल स्ट्रीट जर्नलको सम्पादक भए।उनले व्यापार र वित्तीय समाचारको उत्कृष्ट लेखनका लागि १९९७ मा गेराल्ड लोएब पुरस्कार जितेका थिए।)
द वाल स्ट्रिट जर्नलबाट
प्रतिक्रिया दिनुहोस्