२०७४ साल पनि अर्थतन्त्रको लागि खासै उपलब्धी मुलक हुन सकेन, देशमा तिनै तहको निर्वाचनको कारण समेत पुजीगत खर्चमा भएको वृद्धिका कारण जलबिद्युत उत्पादन, सडक निमार्ण, उद्योग व्यवसाय समेत फस्टाउन सकेनन् । बैंकहरुका आर्थिक तरलको संकटमा परे भने सेयर लगानीकर्ताको लागि समेत ७४ साल फलदायी बन्न सकेन । अहिलेको ५ वर्षे स्थिर सरकारको ७४ साल जसरी बितेपछि ७५ साल समृद्धिको वर्ष हुनेमा उद्योगी व्यवसायी आशाबादी बनेका छन ।
२०७४ साल बिषेशगरी निर्वाचनको वर्ष भएकोले समेत अर्थतन्त्रमा पुजीगत खर्चका साथै मूल्यवृद्धि समेत बढ्यो । अर्थतन्त्रको बिकासको लागि स्वास्थ्य, शिक्षा, उद्योग, कृषि, जलबिद्युत लगायतको क्षेत्रमा खासै प्रगति हुन सकेन । गरिबी, बेरोजगार, मुल्य बृद्धिले मुलुकलाई अझै पछि धकेलेको छ । प्रधामन्त्री केपी शर्मा ओली वर्ष अन्तिममा आएर ३ वर्ष भित्र विकासशील राष्ट्रमा लैजाने दाबी गरेका छन ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको फागुन मसान्तसम्मको तथ्यांक अनुसार शोधानान्तर २४ अर्ब ७३ करोड रुपैयाले घाटा देखिएको छ । राष्ट्र बैंकका अनुसार यसवर्ष ५३ अर्ब रुपैयाको निर्यात गरेको छ भने ७ खर्ब ६७ अर्बको आयात गरिएको छ । यसले नेपालको व्यापार घाटाको कहानिलाग्दो स्पष्ट देखाएको छ ।
पुर्व अर्थमन्त्री तथा सभामुख कृष्णबहादुर महराले नेपालमा स्रोत र साधनको भरिपुर्ण भएको भन्दै परिचानमा समस्याको कारण बिगतमा वर्षमा आर्थिक समृद्धि हुन नसकेको बताए ।
२०७४ बैकिङ क्षेत्रको लागि समेत कष्टकर रह्यो, लगानी योग्य पुजीको अभावले बैकिङ प्रणालीमा तरलता संकट देखा प¥यो जसकारण बैकले अझै पनि पैसा अभाव झेल्नुपरेको छ ।
सरकारले जारी गरेको स्वतपत्रमा समेत नेपालको अर्थतन्त्र कहानी लाग्दो रहेको देखिएको छ । अर्थतन्त्र डरलाग्दो स्थितीमा रहेको दाबी गरिएको छ । यस वर्ष देशमा उद्योगधन्दा दर्ता गर्नेको संख्या बढेपनि उद्योग धन्दा खुल्न सकेका छैनन । उद्योगी व्यवसायीहरु पनि पर्ख र हेरेको अवस्था मै २०७४ लाई बिदा गरेका छन भने ७५ लाई आशा र भरोसाको रुपमा हेरेको नेपाल उद्योग बँणिज्य महासंघकी अध्यक्षले बताइन ।
२०७४ मा सेयर बजारमा खासै उत्साह देखिएन, निर्वाचनपछि बाम गठबन्धनको स्पष्ट बहुमत त्यसपछि बाम गठबन्धनको सरकारमाथि लगानीकर्ता बिश्वस्त हुन नसक्दा सेयर बजारमा लगानीकर्ताको लागि टाउको दुखाईको वर्ष बन्यो । ७४ साललाई बिदा गर्दै गर्दा संघीयता कार्यान्वयन, स्थानिय सरकारको खर्च व्यवस्थापन, स्थानिय प्रतिनिधीको तलब तथा भत्ता, सवारी साधन खरिद र निर्वाचनताका गरिएका बिकास वाचाको कारण अबका दिनमा समेत आर्थिक समस्या देशले झोल्नुपर्ने स्थिती देखिरहेको छ । आर्थिक विकासका दृष्टिकोणले बहुआयामिक प्रतिफल दिने शिक्षा, स्वास्थ्य, र सडक, उद्योग व्यवसाय जस्ता परियोजनामा ७४ मा खासै प्रगति हुन सकेन । आर्थिक बिकासको लागि राजनीतिक संक्रमणका अन्त्य भएको र स्थिर सरकारले समेत आर्थिक समृद्धि अबको मुख्य उदेश्य भनिरहेकोले उद्योग व्यवसायी ७४ साल जस्तो भएपनि ७५ साल आर्थिक बिकास हुनेमा आशाबादी बनेका छन ।
अर्थतन्त्रको सहज व्यवस्थापनका लागि अन्तराष्ट्र्रिय परिस्थिति पनि ७४ मा राम्रो देखिएको छ । यस वर्ष भएको लगानी सम्मेलनमा समेत बिदेशी लगानी कर्तँ उत्साहित देखिए । तारेहोटलहरु बन्ने क्रम ७४ मा तिब्र गतिमा अगाडी बढिरहेका छन भने नेपालको पर्यटन क्षेत्र चिनिया र भारतिय पर्यटको समेत आगमन बढेको छ । यसले समेत नेपाल पर्यटन क्षेत्रका लागि थप हौसला दिएको छ । अर्थतन्त्रका लागि देशमा बन्न लागेका राष्ट्रिय गौरवका ठुला आयोजना, मेलम्ची खानेपानी आयोजना, तामाकोशी जलबिद्युत आयोजना अन्तिम चरणमा छन । फ्यास्टट्याक निर्माण, रेलमार्ग, हुलाकी राजमार्ग लगायतका परियोजना समेत ७४ मा प्रगति गर्दै अगाडी बढिरहेको छ । यसले मुलुकको अर्थतन्त्रमा दिर्घकालिन फाइदा पुग्ने निश्चित छ । ७४ सालले बिदा लिदै गर्दा ७५ साल भने नेपालको अर्थतन्त्रका लागि केही आशा किरण छोडेर बिदा भएको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्