काठमाडौँ, १४ फागुन । जापान सरकारले पूर्वपरराष्ट्रमन्त्री रमेशनाथ पाण्डेलाई ‘ग्रान्ड कडन अफ दि अर्डर अफ दि राइजिङ सन्’ विभूषणले सम्मान गरेको छ । “कूटनीति र राजनीति” , क्रान्ति र प्रतिक्रान्ति का लेखक पाण्डेलाई ‘अटम इम्पेरियल डेकोरेसन’ अन्तर्गत विभूषण बुधबार प्रदान गरेको हो । नेपाल र जापान सम्बन्ध सुदृढ बनाउन उल्लेखनीय भूमिका खेलेको भन्दै पाण्डेलाई चार महिना अघि उक्ता सम्मानको घोषणा गरेको थियो ।

कोभिड–१९ को त्रासका कारण बुधबार भर्चुअल माध्यमबाट उक्त पदक हस्तान्तरण गरिएको काठमाडौंस्थित जापानी दूतावासले जनाएको छ । कूटनीति, अनुसन्धान, शिक्षा, समाजसेवा, खेलकुद, संस्कृतिलगायतका क्षेत्रबाट द्विपक्षीय सम्बन्ध सुदृढमा योगदान पुर्‍याउने व्यक्तिलाई यसप्रकारको विभूषणबाट जापानले सम्मानित गर्दै आएको छ ।

यो वर्ष (२०२०) जापान सरकारले मुलुकका ६० जना फरक क्षेत्रका व्यक्तिलाई विभूषित गर्ने घोषणा गत कात्‍तिक १६ मा गरेको थियो । यस पटक दक्षिण एसियाबाट उक्त विभूषण पाउने पूर्वपराष्ट्रमन्त्री पाण्डे एक्ला हुनुहुन्छ ।

पूर्व मन्त्री (परराष्ट्र, पर्यटन, सूचना तथा सञ्‍चारलगायत) पाण्डेलाई कात्तिक १६ मा जापानी विदेशमन्त्री तोसिमित्सु मोतेजीले पत्र पठाएर उक्त सम्मान दिन लागेको जानकारी दिनु भएको थियो । ‘द्विपक्षीय सम्बन्ध मजबुत बनाउन यहाँले खेल्नु भएको भूमिकालाई उच्च मूल्यांकन गर्दै जापान सरकारले उक्त विभूषण प्रदान गरिएको’ जानकारी जापानी मन्त्रीले दिएको पाण्डेले बताउनुभयो । आफ्नो कार्यकाल सकेर शुक्रबार स्वदेश फर्कन लाग्नु भएका मसामिची साइगोले जापानको विदेश मन्त्रालयसँगको भर्चुल संवाद मार्फत उक्त घोषित पदक पाण्डेलाई हस्तान्तरण गर्नुभएको हो । चार महिना अघि नै उक्त पदकले सम्मान गर्ने घोषणा जापानी दूतावासले गरेको थियो । जापानका पूर्वप्रधानमन्त्री रियुतारो हासिमोतोसँग पाण्डेको व्यक्तिगत सम्बन्ध रहेको र दुइ मुलुकको सम्वन्ध विस्तारमा योगदान पुर्‍याएको दूतावासले उल्लेख गरेको छ ।

पाण्डे पर्यटन मन्त्री रहेका बेला सन् १९८६ मा सगरमाथा आरोहण गरेका जापान(नेपाल(चीनसहित त्रिदेशीय टोलीलाई गरेको सहयोग तथा जापान र चीन सम्वन्ध बिस्तारमा निर्वाह गरेको भूमिकालाई मध्य नजर गर्दै सम्मान गरेको जनाइएको छ । सन २००२ मा पाण्डे सञ्‍चार मन्त्री हुँदा नेपालको भ्रमण गर्ने पहिलो जापानी नागरिक एकाई कावागुचीको तस्विर अंकित हुलाक टिकट सुरु गर्नुभएको थियो ।

जापान सरकारले हरेक वर्ष वसन्त र शरद ऋतुमा दुई पटक जापानसँगको सम्बन्ध सुधारमा उल्लेख्य भूमिका खेलेका विदेशी नागरिकलाई ‘अर्डर अफ दि राइजिङ सन’ अवार्ड दिंदै आएको छ । उक्त अवार्ड पछि पाण्डेले भन्नुभयो , यो सम्मान मलाई होइन समगं नेपाललाई जापानले गरेको हो । सम्मानित हुन पाउँदा खुसी छु । दुई पक्षीय सम्वन्ध बलियो बनाउन सधै आफ्नो तर्फबाट भूमिका निर्वाह गरिरहनेछु । जापान सरकारले हरेक वर्ष अप्रिल २९ मा ‘स्प्रिङ इम्पेरियल डेकोरेसन’ र नोभेम्बर ३ मा ‘अटम इम्पेरियल डेकोरेसन’ विभूषणको घोषणा गर्छ । यो अवार्ड सन् १८७५ मा तत्कालीन जापानी सम्राट मेइजीले स्थापना गरेका हुन् । यही विभूषणमध्ये मेरिटका आधारमा ‘अर्डर अफ दि राइजिङ सन’ दिइने गर्छ । यसअघि यस वर्षको वसन्त ऋतुमा कांग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेललाई जापान सरकारले ‘स्प्रिङ इम्पेरियल डेकोरेसन’ अन्तर्गत ‘अर्डर अफ दि राइजिङ सन’ विभूषणबाट सम्मानित गरेको थियो ।