एबीसी टिप्पणी : ‘विदेशको नागरिकता प्राप्त गरेपछि नेपालको नागरिकता कायम रहँदैन र त्यस्तो व्यक्तिले विदेशको नागरिकता त्यागेपछि नेपालको नागरिकता प्राप्त गर्न सक्छ, तर स्वतः होइन, यसका लागि प्रक्रिया पूरा गर्नुपर्छ । ‘ सर्वोच्च अदालतको संवैधानिक इजालाशले दोहरो नागरिकताका सम्वन्धनमा रवि लामिछाने विरुद्ध परेको रिट निवेदनमा स्पष्ट फैसला गरेको छ ।
स्वतः नेपाली नागरिकता कायम नरहेको सर्वोच्च अदालतको फैसलापछि, तिलस्मी रुपमा राजनीतिको झण्डै शिखरमा पुगेको अभिनय गरेका रवि लामिछाने फेदमा पुगेका छन् ।
उनी विरुद्ध दोहारो राहदानी प्रयोगका मुद्धामा उनले सफाई पाएमा उनी राजनीतिमा फेरि फर्कन पाउनेछन् । तर दोहरो राहदानी प्रयोगले नेपालको कानुनले फौजदारी अभियोग ठहर गरेको छ । त्यही अनुसारको फैसला भएमा लामिछानेले सजायँ भोग्नु पर्नेछ । अमेरिकी नागरिकता कायम रहँदारहँदै त्यागिसकेको नेपाली नागरिकताकै आधारमा उनले नेपाली राहदानी पनि लिएर तीन वर्षसम्म दुवै देशका राहदानी प्रयोग गरे । यो आफैंमा फौजदारी मुद्दा आकर्षित हुने विषय हो । लामिछानेले एकै पटक दुई देशको नागरिकता र राहदानी प्रयोग गरिरहेकोमा छानबिन गर्न अनुरोध गर्दै गत मंसिरमै गृह मन्त्रालयमा उजुरी परेको थियो । गृह मन्त्रालयबाट आफूकहाँ आएको उक्त उजुरीलाई जिल्ला प्रशासन कार्यालयले काठमाडौं प्रहरी परिसरलाई पठाएको थियो ।
तर लामिछाने नै प्रहरीको हाकिम अर्थात गृहमन्त्री बनेपछि सम्बन्धी उनीमाथिको अनुसन्धान रोकियो । अब प्रहरीको अनुसन्धानबाट आरोप सही ठहरिएमा जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयमार्फत जिल्ला अदालतमा मुद्दा चलाइनुपर्छ । जहाँबाट जसरी मुद्धा टुंगिए पनि यो अभियोगको तार्किक निष्कर्षमा नपुगुजेल लामिछाने स्वयंले अनुसन्धानलाई सघाउनु र राजनीतिक सक्रियताका निम्ति धैर्य गर्नु सवैभन्दा उयुक्त हुनेछ । तर उनी गृहमन्त्री बनेर आफ्नै मुद्धा ढिसमिस पार्ने जुन हर्कत गरे । त्यो हेर्दा लामिछानेबाट धेर्यता र संयमको आशा भने त्यति धेरै छैन ।
यदि लामिछाने इमँन्दार छन् भने आइबार नै नागरिकता पुनः प्राप्त गर्नेबित्तिकै छ महिनासम्म गैरसांसद पनि मन्त्री बन्न पाउने संवैधानिक व्यवस्थाको बाटोबाट लामिछाने फेरि सरकारमा जाने जुन चर्चा भैरहेको छ, त्यसलाई उनले झुटो साबित गर्नुपर्छ । फौजदारी कसुर मानिने विषयको अनुसन्धान नटुंगिउन्जेल सार्वजनिक जिम्मेवारी लिने धृष्टता उनले गर्नु हुँदैन । सुशासनको पैरवी गर्दै उदाएको नवदलको साख जोगाउन मात्र होइन, नैतिक राजनीतिको मर्म बचाउन पनि भइरहेको क्षतिबाट थप क्षति हुन नदिनकालागि लामिछाने र उनीद्वारा गठित राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी चनाखो बन्नु पर्दछ ।
ऐनलगायत तत्सम्बन्धी प्रचलित अन्य कानुन उल्लंघन नहुने कुरामा ध्यान पु¥याउन समेत त्यतिवेला निर्देशित गरिएको थियो ।
यहां प्राप्त भएका यी कागजपत्रको उचित निरुपण रबिका लागि सबैभन्दा मुख्य विषय हो । विगतमा गरेको उनको स्टन्टवाजी आम मतदातामाथि नै धोका प्रमाण्ति हुंदैछ । त्यसो क्षतिलाई कम गर्न पनि रवि पहिले इमान्दार नेपाली नागरिक बन्न आवश्यक छ । त्यसपछिमात्र उनले राजनीतिक मैदानमा खेल्न उपयुक्त हुनेछ । तर उनको धेर्यताका परीक्षा शुरु भएको यो समयमा सवैखालका चर्का कुरा गर्नेहरुको पनि आत्मपरीण शुरु भएको मन्नु अन्यथा हुने छैन ।