राष्ट्रपति बाइडेनले बारम्बार र सही रूपमा यो नोभेम्बरको राष्ट्रपति चुनावी अवसरलाई अमेरिकी लोकतन्त्रको भविष्य भन्दा कम केही होइन भन्दै व्याख्या गरेका छन्।

डोनाल्ड ट्रम्पले आफूलाई लोकतन्त्रको लागि महत्वपूर्ण जोखिमकर्ताका रूपमा प्रमाणित गरेका छन् – एक अनियमित र स्वार्थी व्यक्ति जो सार्वजनिक विश्वास योग्य छैन। उनले व्यवस्थित रूपमा चुनावको अखण्डतालाई कमजोर पार्ने प्रयास गरे। उनका समर्थकहरूले २०२५ को एजेन्डालाई सार्वजनिक रूपमा वर्णन गरेका छन् जसले उनलाई उनका सबैभन्दा चरम प्रतिज्ञाहरू र धम्कीहरू कार्यान्वयन गर्न शक्ति दिनेछ। यदि उनी फेरि पदमा फर्किए भने, उनले अमेरिकी राजनीतिक प्रणालीमा निर्मित शक्तिमा रहेको नियन्त्रणबाट मुक्त भएर एक फरक प्रकारको राष्ट्रपति हुने प्रतिज्ञा गरेका छन्।

बाइडेनले भनेका छन् – उनी अत्याचारको यो खतरा सामना गर्ने र पराजित गर्ने सबैभन्दा राम्रो मौका भएका उम्मेदवार हुन्। उनको तर्क मुख्यतया यस तथ्यमा आधारित छ कि उनले २०२० मा ट्रम्पलाई हराएका थिए। अब बाइडेन यस वर्षको डेमोक्र्याटिक उम्मेदवार किन हुनुपर्छ भन्ने पर्याप्त कारण छैन।

बिहीबारको बहसमा, राष्ट्रपति बाइडेनले अमेरिकी जनतालाई उनी अर्को कार्यकालको खोज्दै गरेको कार्यालयको मागहरूको बराबरीमा छन् भनेर विश्वस्त गर्न आवश्यक थियो। तर, मतदाताहरूले त्यसको सट्टामा स्पष्ट रूपमा देख्न सकिने कुरालाई वेवास्ता गर्ने अपेक्षा गर्न सक्दैनन्ः बाइडेन चार वर्ष अगाडिको मानिस होइनन्।

राष्ट्रपति बिहीबार राति एक विशाल सार्वजनिक सेवकको छायामा देखिए। उनले दोस्रो कार्यकालमा के हासिल गर्नेछन् भन्ने कुरा स्पष्ट गर्न संघर्ष गर्नु पर्यो । उनले ट्रम्पको उक्साहटहरूलाई प्रतिक्रिया दिन समेत मेहनत गर्नु पर्यो । उनले ट्रम्पका झूटा, असफलताहरू र उनका भयावह योजनाहरूको लागि उनलाई जवाफदेही बनाउन ससमेत कनिकुथी गर्नु पर्यो । एक भन्दा बढी पटक, उनले आफूले बोलेका वाक्यको अन्त्य सम्म पुग्नसमेत अक्मकाइरहनु पर्यो ।
बाइडेन एक प्रशंसनीय राष्ट्रपति भएका छन्। उनको नेतृत्वमा, राष्ट्रले समृद्ध गरेको छ र दीर्घकालीन चुनौतीहरूको दायरा सम्बोधन गर्न थालेको छ, र ट्रम्पले सिर्जना गरेका समस्याका घाउहरू निको हुन थालेका छन्। तर, बाइडेनले अहिले गर्न सक्ने सबैभन्दा ठूलो सार्वजनिक सेवा भनेको पुनःनिर्वाचनको लागि दौड जारी नराख्ने घोषणा गर्नु हो।

अहिले यस्तो अवस्था छ, राष्ट्रपति एक लापरवाह जुवाको खालमा संलग्न छन्। त्यहाँ डेमोक्र्याटिक नेताहरू छन् जसले दोस्रो ट्रम्प राष्ट्रपति पदको लागि स्पष्ट, प्रेरक र ऊर्जावान विकल्पहरू प्रस्तुत गर्न राम्रोसँग सुसज्जित भएका छन्। पार्टीले मतदाताहरूलाई ट्रम्पका कमजोरीहरू र बाइडेनका कमजोरीहरू बीच छनोट गर्न बाध्य पारेर देशको स्थिरता र सुरक्षालाई जोखिममा पार्ने कुनै कारण छैन। यो केवल अमेरिकनहरूले बाइडेनको उमेर र दुर्बलतालाई नजरअन्दाज गर्ने वा छुट्याउने आशा गर्नु धेरै ठूलो बाजी थाप्नु जस्तै हो।

यदि दौडमा ट्रम्प र बाइडेन बीचको छनोटमा झर्छ भने, वर्तमान राष्ट्रपति यो बोर्डमा स्पष्ट छनोट गर्नु पर्नेहुन्छ । ट्रम्पले कति ठूलो खतरा खडा गर्छन् भन्ने कुरा यत्ति नै हो। तर त्यही खतरा, देशको लागि दाउ र बाइडेनका असमान क्षमताहरूलाई ध्यानमा राख्दै, संयुक्त राज्यलाई अनुमानित रिपब्लिकन उम्मेदवारको लागि बलियो प्रतिद्वन्द्वी चाहिन्छ। यो ढिलो भएको चुनावमा नयाँ डेमोक्र्याटिक उम्मेदवारको लागि आह्वान(कल) गर्न एउटा निर्णयलाई हल्कारुपले लिएको छैन, तर यसले ट्रम्पको यस देशका मूल्य र संस्थाहरूलाई चुनौतीको मापन र गम्भीरता तथा बाइडेनलाई उनीसँग सामना गर्ने असक्षमताको प्रतिबिम्बित गर्दछ।

उनको उम्मेदवारी अन्त्य गर्नु बाइडेनका सबै व्यक्तिगत र राजनीतिक प्रवृत्तिहरूको विरुद्ध हुनेछ। उनले अघिल्लो विपत्ति र असफलताहरूबाट आफूलाई उठाएका छन् र स्पष्ट रूपमा विश्वास गर्छन् कि उनले फेरि त्यसो गर्न सक्छन्। राष्ट्रपतिका समर्थकहरूले पहिले नै बिहीबारको बहसलाई तीन वर्षको उपलब्धिहरूसँग तुलना गरेर एक तथ्यांक बिन्दुको रूपमा वर्णन गर्दैछन्। तर राष्ट्रपतिको टेलिभिनज बहसको प्रदर्शनलाई खराब रात वा भनिएको चिसोको लागि दोष दिन वा लेख्न सकिँदैन, किनभने यसले महिना वा वर्षौंको लागि बढ्दै गएका चिन्ताहरूलाई पुष्टि गरेको मात्र हो । जब बाइडेनले आफ्ना नीति प्रस्तावहरू वर्णन गर्ने प्रयास गरिरहेका थिए, तब पनि उनले ठक्कर खाए।
यो अन्य सार्वजनिक उपस्थितिहरूका कारणल अत्यधिक राम्रो हुन सक्दैन किनभने उनले आफ्नो सार्वजनिक उपस्थितिहरूलाई सीमित र सावधानीपूर्वक नियन्त्रण गरेका छन्।
याद गर्नुपर्छ कि बाइडेनले ट्रम्पलाई यो मौखिक द्वन्द्वमा चुनौती दिएका थिए। उनले नियमहरू सेट गरे, र उनले कुनै पनि अघिल्लो सामान्य निर्वाचन बहस भन्दा केही महिना पहिलेको मितिमा जोड दिए। उनले आफ्नो मानसिक क्षमताको बारेमा लामो समयदेखि चलिरहेका सार्वजनिक चिन्ताहरूलाई सम्बोधन गर्न आवश्यक छ भनेर बुझे र उनले यो सकेसम्म चाँडो गर्न आवश्यक थियो।

अब बाइडेनले सामना गर्नुपर्ने सत्य भनेको उनले आफ्नै परीक्षणमा असफल भएको स्वीकार गर्नु हो ।
मतदान र कुराकानीहरुमा, मतदाताहरूले ट्रम्पलाई चुनौती दिन नयाँ आवाज बोक्ने जुझारु व्यक्ति खोजिरहेका छन्। बाइडेन र उनका समर्थकहरूको सान्त्वना भनेको अझै पनि फरक उम्मेदवारको पछाडि समर्थन जुटाउन समय छ। जबकि अमेरिकीहरू बहु–वर्षीय राष्ट्रपति चुनावहरूको लामो संघर्षमा अभ्यस्त छन्, धेरैजसो लोकतन्त्रमा, अभियानहरू केही महिनाको अवधिमा आयोजना गरिन्छ।

यो दुःखको कुरा हो कि बिहीबारको बहसपछि रिपब्लिकनहरू आफैं गहिरो आत्म–सोधमा संलग्न छैनन्। ट्रम्पका आफ्नै प्रदर्शनलाई अयोग्य ठहरिनुपर्ने हो। उनले आफ्ना कार्यहरू, राष्ट्रपति पदको रूपमा आफ्नो रेकर्ड र आफ्ना प्रतिद्वन्द्वीको बारेमा निर्लज्जतापूर्वक र बारम्बार झूट बोले। उनले अमेरिकी अर्थतन्त्रलाई हानी पुर्‍याउने, नागरिक स्वतन्त्रतालाई कमजोर पार्ने र अन्य राष्ट्रहरूसँग अमेरिकाको सम्बन्धलाई बिगार्ने योजना अघि गरे। उनले पराजय स्वीकार गर्ने वाचा गर्न समेत अस्वीकार गरे, अझै बदलामा कंग्रेसमा जनवरी ६ को आक्रमणलाई उक्साएको तरिकाको भाषणमा फर्के।

तर, रिपब्लिकन पार्टीलाई ट्रम्पका महत्त्वाकांक्षाहरूले सहबरण गर्न बाध्य पारेको छ। राष्ट्रको हितलाई एकल व्यक्तिको महत्त्वाकांक्षाभन्दा माथि राख्नु पर्ने डेमोक्रेटिक पार्टीको कर्तव्य हो।

बाइडेनलाई समर्थन गर्ने डेमोक्र्याटहरूले अब पार्टीको नेतासँग स्पष्ट सत्यहरू बोल्ने साहस पाउनुपर्छ। राष्ट्रपतिको उम्मेदवारीलाई प्रोत्साहित गर्ने र सार्वजनिक रूपमा असंलग्न उपस्थितिहरूबाट उनलाई आश्रय दिने विश्वासपात्र र सहयोगीहरूले बाइडेनको स्थितिमा भएको क्षति र उनले यसलाई सुधार्न सक्ने सम्भावनालाई पहिचान गर्नुपर्छ।

बाइडेनले बिहीबार राति एक जरुरी प्रश्नको जवाफ दिए। यो जवाफ उनले र उनका समर्थकहरूले आशा गरेको कुरा थिएन। तर यदि दोस्रो ट्रम्प कार्यकालको जोखिमलाई उनले उत्तिकै ठूलो छ भन्छन् भने – र हामी सहमत छौं कि ती खतराहरु विशाल छन् – भने यस देशप्रतिको उनको समर्पणले उनलाई र उनको पार्टीलाई केवल एकमात्र विकल्प छोड्छ।

झूटहरूद्वारा परिभाषित उम्मेदवारलाई पराजित गर्ने डेमोक्र्याटहरूको लागि सबैभन्दा स्पष्ट बाटो भनेको अमेरिकी जनतासँग सत्यसँग व्यवहार गर्नु हो ः त्यो भनेको बाइडेन आफ्नो उमेदवारी जारी राख्न सक्दैन भन्ने कुरा स्वीकार गर्नुपर्छ, र ट्रम्पलाई नोभेम्बरमा पराजित गर्न सक्षम व्यक्तिलाई चयन गर्ने प्रक्रिया अघि बढाउनु पर्छ ।

यो राष्ट्रको आत्मालाई – ट्रम्पको दुर्भावनापूर्ण विकृतिबाट – बचाउनको लागि उत्तम मौका यही हो, जसले २०१९ मा राष्ट्रपतिको दौडमा अघि बढ्न बाइडेनलाई प्रेरित गरेको थियो । र बाइडेनले यति लामो समयदेखि शिष्टतापूर्वक सेवा गरेको देशलाई प्रदान गर्न सक्ने सबैभन्दा ठूलो सेवा पनि यही नै हो।

(न्यूयोर्क टाइम्सको सम्पादकीय बोर्ड द्वारा : सम्पादकीय बोर्ड, एक समूह हो जसका विचारहरू विशेषज्ञता, अनुसन्धान, बहस र केही लामो समयदेखि कायम रहेका मान्यताहरूमा आधारित हुन्छन्। यो न्युजरुमसंग अलग छ । )
२८ जुन २०२४

सम्वन्धित समाचार

जो बाइडेनको भयावह निरिह बहस प्रदर्शनले उनको सम्पूर्ण उम्मेदवारी शङ्काको घेरामा : इकोनोमिष्ट